Bà Merkel: Châu Âu hãy tự nắm lấy vận mình của mình, không còn có thể trông cậy vào đồng minh

Thủ tướng Đức Angela Merkel vừa lên tiếng nhận định rằng, châu Âu giờ đây đã không còn có thể trông cậy vào đồng minh.

Thủ tướng Merkel không nhắc đến tên của Tổng thống Mỹ Donald Trump, người chỉ trích các đồng minh lớn của NATO không chịu đóng góp và từ chối ủng hộ hiệp định về biến đổi khí hậu. Tuy nhiên bà khẳng định rằng, thời châu Âu có thể dựa vào đồng minh đã qua.

''Tôi đã có trải nghiệm đó trong một vài ngày qua và tôi chỉ có thể nói rằng, châu Âu nên tự nắm lấy số phận ở trong tay mình mặc dù vẫn còn tồn tại tình bạn với Mỹ, Anh hay thậm chí là cả Nga'', bà Merkel nói trong một sự kiện ở thành phố München vào hôm 28/5.

Mới đây, tại hội nghị thượng đình G7, Tổng thống Trump đã thẳng thắn phản bác lại lãnh đạo của 6 nước Đức, Pháp, Anh, Italia, Canada và Nhật Bản trong nhiều vấn đề quốc tế.

Đến cuối phiên họp, Tổng thống Trump mới khẳng định sẽ chống lại chủ nghĩa bảo hộ, đồng thời tuyên bố chưa quyết định được việc ủng hộ hiệp định Paris về biến đổi khí hậu.

Trước đó, tại hội nghị NATO, Tổng thống Trump cũng chỉ trích mạnh mẽ những đồng minh mà ông cho là chưa đóng góp đủ cho khối quân sự, đồng thời cảnh báo nhiều vụ khủng bố sẽ tiếp tục diễn ra tại châu Âu nếu họ không làm nhiều hơn để ngăn chặn chủ nghĩa cực đoan.

Trong cuộc gặp thượng đỉnh lần đầu tiên của mình với NATO tại Brussels vào ngày 25/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã khiến các thành viên NATO châu Âu bất mãn, tuyệt vọng…

Thậm chí, tạp chí Foreign Policy của Mỹ còn nhận định rằng ''Trump đã làm nên một chiến thắng cho… Putin tại cuộc họp thượng đỉnh NATO đầu tiên của ông''.

Điều 5 trong liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương NATO là cốt lõi của NATO. Bản thân các nhà lãnh đạo châu Âu hy vọng trong chuyến gặp mặt thượng đỉnh NATO tại Brussels lần này, Trump sẽ khẳng định lại Điều 5.

Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã không làm như vậy. Theo Foreign Policy ngày 26/5, tại cuộc họp NATO lần đầu tiên này, Trump đã có 3 hành động quan trọng:

Thứ nhất, ông Donald Trump từ chối khẳng định giá trị của Điều 5 về bảo vệ tập thể của NATO, là nền tảng cho sự thống nhất và hệ thống răn đe, ngăn chặn của NATO kể từ khi liên minh thành lập năm 1949. Thứ hai, ông chỉ trích các thành viên NATO vì đã không chi tiêu đủ để phòng thủ''. Thứ ba, mặc dù Trump đã đề cập đến mối đe dọa khủng bố, nhưng ông lại không đề cập về mối đe dọa của Nga để xua tan nỗi sợ hãi của các đồng minh.

Với 3 điều này, theo Foreing Policy, đã khiến ''Các chuyên gia và cựu quan chức Mỹ, bị sốc bởi những thiếu sót này, đã chỉ trích Trump''.

Khi nói về điều 5, Trump đã nói thẳng với tờ New Jork Times rằng, nếu bị tấn công thì Mỹ sẽ xem thành viên đó có đủ điều kiện để bảo vệ hay không (ám chỉ rằng thành viên đó có dành 2% GDP cho quốc phòng hay không).

Trước sự trỗi dậy lớn mạnh của Nga, châu Âu đã, đang thay đổi quan điểm, họ coi tăng ngân sách quốc phòng lên 2% GDP là cần thiết, nhưng để thuyết phục công chúng ủng hộ những khoản đầu tư quốc phòng tốn kém này họ phải nhận được sự cam kết từ Trump về điều 5…

Trong khi đó, Tổng thống Trump lại im lặng về mối đe dọa của Nga đã khiến cho châu Âu đặc biệt là các quốc gia vùng Baltic đang tích cực chống Nga trở nên bi quan, lo lắng.

NATO chưa bao giờ đứng trước viễn cảnh đáng lo ngại như hiện tại. Việc bà Merkel thừa nhận rằng, châu Âu giờ đây đã không còn có thể trông cậy vào đồng minh có thể coi như hồi chuông dạo đầu cho những ngày không tươi sáng của liên minh này.

Thanh Phong